Blockchaintechnologie heeft het in zich om onze samenleving drastisch te veranderen. Ben je ambtenaar bij een ministerie, provincie of gemeente, lid van een innovatiegroep of gewoon nieuwsgierig naar blockchain? Lees dan vooral verder, want blockchain is ook voor jou van belang. In dit artikel maken we kennis met blockchain, leggen we uit hoe de essentiële functies van de ‘vertrouwde derde partij’ (trusted third party) via de blockchain worden geautomatiseerd en wat de implicaties daarvan zijn.

Wil je meer weten over blockchain? Schrijf je hieronder dan in voor de Dialogic Blockchain Series en blijf op de hoogte van de ontwikkelingen.

Wat is blockchain?
Handel is een fundamentele pijler van de economie en samenleving en wereldwijd wordt er met elkaar gehandeld. Dit wordt traditioneel gezien bijgehouden in op zichzelf staande boekhoudingen die vaak gesloten zijn. Traditionele vertrouwde partijen spelen daarin een cruciale rol. Zij maken transacties mogelijk en keuren deze goed; zoals bijvoorbeeld een notaris zou doen. Hierin ligt ook gelijk de essentie van Bitcoin. De Bitcoin-software stelt een netwerk van computers in staat om via internet een gezamenlijke boekhouding bij te houden: één digitaal grootboek dat volledig is gedistribueerd over het netwerk. Precies dit noemen we de blockchain. In de blockchain staan alle transacties met bijbehorende data, tijden, saldi en eigenaren.

Hoe werkt blockchain?
Iedere node in het netwerk is in het bezit van een volledige kopie van de blockchain. Op basis van ingewikkelde wiskundige principes worden de transacties geverifieerd door zogenaamde Bitcoin Miners die het grootboek onderhouden. De wiskundige principes zorgen er ook voor dat deze nodes op continue basis geautomatiseerd consensus bereiken over de staat van het grootboek en elke transactie daarin. Wordt er geprobeerd een transactie te manipuleren dan ontstaat er geen consensus en weigert het netwerk de transactie op te nemen in de blockchain. Dus elke transactie is openbaar en vele duizenden nodes zijn het er steeds over eens dat de transactie onbetwist heeft plaatsgevonden op de betreffende datum en het tijdstip. Als ware er een notaris bij elke transactie. Zo beschikt iedereen over één gedeelde bron van waarheid; shared single source of truth. Dit maakt dat Bitcoin altijd betrouwbaar is.

Zijn er nadelen?
Met de komst van crypto currencies als Bitcoin kan iedereen ter wereld dus met elkaar handelen zonder betrokkenheid van traditionele derde partijen zoals banken, notarissen, accountants en overheden. Een belangrijke consequentie daarvan is echter dat er niet meer (direct) gereguleerd kan worden.

Daarnaast zijn er nog enkele andere minder positieve aspecten verbonden aan blockchain. Vooral op het gebied van energieverbruik en efficiëntie laat blockchain nog te wensen over. Wat dat betreft is blockchain dus alleen nodig als partijen elkaar écht niet vertrouwen, of als er incentive is tot manipulatie door een eventuele centrale administrateur.

De grootschalige toepassing van de blockchaintechnologie staat nog in de kinderschoenen. Voordat er strategische en vooruitstrevende beslissingen kunnen worden genomen op dit gebied zullen overheid en bedrijven de juiste kennis moeten opdoen en overwegingen moeten maken. Zo vormen wet- en regelgeving nog een belangrijk obstakel. Onzekerheid over en inconsistentie in de (inter)nationale wetgeving rondom blockchain kan de implementatie van deze technologie vertragen en mogelijk kostbaarder maken. Zodra de wettelijke kaders meer vaststaan, zullen meer bedrijven echt actie ondernemen. Richtlijnen van FINRA (Financial Industry Regulatory Authority) zouden hierbij al een stap in die richting bieden.

Welke toepassingen zijn er?
89% van de bestuurders uit de financiële dienstverleningssector vermoeden dat blockchain in 2026 een vast onderdeel is van de strategie en bedrijfsvorming van banken. De wijze van de uitvoering en afhandeling van een transactie kan decentraal veiliger uitgevoerd worden en biedt daarmee tevens efficiëntievoordelen. Ook verzekeraars zien mogelijkheden in smart contracts. Deze contracten bieden de mogelijkheid een transactie tussen de klant en een bedrijf uit te voeren zonder de tussenkomst van een derde partij.

Mogelijke toepassingen van blockchaintechnologieën bestaan niet alleen in de financiële sector, maar ook binnen de zorgsector. Buiten het veilig delen van patiëntinformatie en declaratieverkeer tussen zorginstellingen en verzekeraars, bestaat er ook de mogelijkheid om binnen klinische trials de data-integriteit beter te waarborgen. Blockchaintechnologie voorkomt manipulatie van onderzoeksresultaten doordat deze opgeslagen data volledig verspreid is binnen het netwerk en niet aanpasbaar is.

Zo zijn er nog veel meer domeinen waarbinnen blockchain interessante mogelijkheden biedt. Denk bijvoorbeeld aan ‘geoormerkt geld’ zoals subsidies en vouchers. Deze zou je met blockchain goed kunnen bijhouden. Ook zaken als CO2-rechten en patent- of octrooiregistraties komen in aanmerking. Bij deze laatsten zou bijvoorbeeld in het pre-stadium onderling delen van nog niet beschermd IPR vergemakkelijkt kunnen worden door in de blockchain de uitvinding alvast te registreren. Ook privacy-toestemmingen kunnen via blockchain geregeld worden. Zo kan men in de blockchain aangeven dat een bepaalde partij bepaalde gegevens mag gebruiken, of juist niet.

Hoe staat Nederland in de blockchaintechnologie?
“Nederland heeft alles in huis om het Europese Silicon Valley van financiële technologie te worden,” aldus Rutger van Zuidam, e-commerce ondernemer en oprichter van IntoBitcoin.com (nu: IntoBlockchain.com). “Nederland kan zich buitengewoon gunstig positioneren ten opzichte van de VS en VK, die op dit moment nog voorop lopen. De technologie achter crypto currencies als Bitcoin spelen een essentiële rol in het verzilveren van deze kansen.”

Benieuwd naar meer?
Dialogic helpt publieke organisaties met beleidsvorming met en rondom nieuwe technologieën. In de Dialogic Blockchain Series leggen we uit wat blockchain kan betekenen voor overheden en behandelen we elke twee weken een ander onderwerp. Meld je dus nu aan en blijf op de hoogte!

[contact-form-7 id=”4210″ title=”Inschrijven blockchain series”]

Heb je vragen of ben je benieuwd wat blockchain voor jou kan betekenen? Neem contact op met Tommy van der Vorst.