De instandhouding en ontwikkeling van de agrofoodsector en de groene ruimte wordt gezien als een zaak van publiek belang. De overheid zal daarom (mede) zorg moeten dragen voor een adequaat kennissysteem, zodat de economische concurrentiepositie gehandhaafd kan worden en er ook ingespeeld kan worden op sociaaleconomische en maatschappelijke uitdagingen. Het Ministerie van Economische Zaken (EZ) financiert daarom middels de DLO-Subsidieregeling een deel van het onderzoek dat de Stichting DLO uitvoert.

Iedere zeven jaar is deze subsidieregeling onderhevig aan een evaluatie om de doelmatigheid en doeltreffendheid vast te stellen. Dit jaar is de DLO-subsidieregeling weer aan de beurt. De gevraagde evaluatie nu bestaat uit een algemeen deel waarin de verschillende onderdelen van de DLO-regeling worden geëvalueerd voor de periode 2008-2014 en een specifiek deel gericht op het KB-programma 2011-2014.

In de periode 2008-2013 ontving DLO jaarlijks gemiddeld 179 miljoen (incl. BTW) euro van EZ. Deze middelen worden verdeeld over de volgende programma´s: Kennisbasisonderzoek (KB), Beleidsondersteunend onderzoek (BO), Wettelijke Onderzoekstaken (WOT) en sinds 2012 ook voor Topsectorenonderzoek (TS). Daarnaast is er budget voor kennisverspreiding en kennisbenutting, opgedeeld in: Kennis voor Beleid (KvB), Kennisdoorstroming Onderwijs (BOGO) en Kenniscommunicatie (KennisOnline).

Iedere zeven jaar is deze subsidieregeling onderhevig aan een evaluatie om de doelmatigheid en doeltreffendheid vast te stellen. Dit jaar is de regeling weer aan de beurt. De evaluatie heeft hiermee betrekking op de periode 2008-2014. Aangezien eind 2014 tevens het huidige Meerjarenkader van het KB-programma afloopt, wordt in de evaluatie specifiek stilgestaan bij de doelmatigheid en doeltreffendheid van het KB-programma 2011-2014.

Met betrekking tot de doelmatigheid stellen we vast dat de subsidie de afgelopen jaren op een juiste wijze is besteed en verantwoord, maar tegelijkertijd lijken er nog wel efficientieslagen mogelijk. Met betrekking tot de doeltreffendheid van de regeling wordt geconstateerd dat de regeling het mogelijk maakt dat EZ kan voldoen aan verplichtingen die voortkomen uit wetten en internationale verplichtingen (WOT), kan beschikken over een faciliteit die met kennis rechtstreeks (en meer indirect via de ontwikkelde kennisbasis in het KB-programma) het beleid informeert en maakt dat Nederland op een aantal beleidsdossiers gefundeerd beleid kan ontwikkelen en uitvoeren (BO). Ook draagt de regeling ertoe bij (onder andere via het KB-programma) dat Nederland internationaal kan bogen op een goed functionerend en internationaal vermaard kenniscluster. Een zorgpunt is in hoeverre er ruimte blijft voor maatschappelijke vraagstukken waar bijvoorbeeld het bedrijfsleven minder behoefte aan heeft (en dus niet bereid is voor te betalen) en strategisch middellange termijn onderzoek. De huidige KB-toeslag is niet onomstreden en oogt als een complexe procedure om de strategische kennisopbouw alsnog veilig te stellen.

Wel wordt geconstateerd dat dat doeltreffendheid van het KB-programma onder druk staat. Het KB-budget is de afgelopen periode forst ingeperkt, waarmee de hoeveelheid ´vrij´ te programmeren (meer strategisch) onderzoek sterk wordt gereduceerd. Bovendien zijn de KB-middelen onmisbaar voor co-financiering en matching van internationaal onderzoek.