Dialogic heeft in opdracht van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) en in samenwerking met bureau GBNED een onderzoek uitgevoerd naar POS-oplossingen voor de Nederlandse detailhandel. POS-systemen (Point Of Sale) zijn op software gebaseerde ‘slimme’ afrekensystemen.

De doelstelling van het onderzoek was om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van het aanbod van kassasoftware voor MKB-detaillisten. De verzamelde gegevens dienen als input voor het te bouwen selectieportaal ‘kassakiezer.nl’. In de toekomst kan een detaillist hier op basis van enkele vragen een selectie opvragen van de voor zijn situatie geschikte POS-systemen.

In de eerste helft van 2008 heeft een pilot-onderzoek plaatsgevonden. Dit betrof softwareleveranciers voor een drietal branches: kappers, mode, schoenen & sport en woonzaken. Het huidige onderzoek is groter van opzet en behelst alle leveranciers van kassasystemen voor de Nederlandse detailhandel. Op basis van de lessen uit de pilot is de vragenlijst verbeterd en de te volgen procedure aangescherpt.

Op 3 oktober 2008 vond tijdens een bijeenkomst voor alle softwareleveranciers de kick-off plaats van dit onderzoek. De presentaties van deze, door het HBD in samenwerking met de Belastingdienst, georganiseerde dag zijn inmiddels online geplaatst. Ook het prototype van de uiteindelijk te ontwikkelen selectietool is reeds te bezichtigen. Naast een viertal presentaties werd de leveranciers ook gevraagd naar hun bereidheid mee te werken aan het onderzoek. Uit de groene kaartjes die de lucht in werden gestoken, bleek dat alle aanwezige softwareleveranciers meedoen.

In het eerste halfjaar van 2009 zijn deze leveranciers benaderd met een vragenlijst. Na invulling hiervan heeft een bedrijfsbezoek door een onderzoeker plaatsgevonden, ter validatie van de gegeven antwoorden. Het onderzoek is afgerond in juli 2009. In het najaar van 2009 zal de portal Kassakiezer.nl worden gelanceerd waarmee een detaillist in staat wordt gesteld om een vergelijking te maken van de POS-pakketten die middels dit onderzoek in kaart zijn gebracht.

Er zijn 148 softwareleveranciers geïdentificeerd als door ons beschouwde relevante populatie van de in Nederland actieve softwareleveranciers die een POS-oplossing bieden aan de detailhandel. In totaal hebben 109 POS-leveranciers hun interesse in deelname aan het onderzoek toegezegd door het retourneren van een intakeformulier/branchetabel.

Bijna alle gesproken leveranciers ondersteunen het initiatief van het HBD tot het maken van de portal Kassakiezer. Sommige leveranciers plaatsen kanttekeningen bij de gekozen route en opzet van het onderzoek. Daarnaast hebben een aantal leveranciers gedurende de bedrijfsbezoeken aanbevelingen gedaan over hoe zij de portal in de toekomst graag zien en welke informatie het moet bevatten om een succes te worden.

Wat betreft de Kassakiezer zelf heeft een groot aantal leveranciers aangegeven dat het belangrijk is dat men met de portal aansluit bij het ICT-kennisniveau van de gebruiker, de ´gemiddelde´ detaillist. Naast duidelijke detaillisten taal zou een heldere taxonomie kunnen helpen bij het classificeren van de functionaliteiten. Bij de selectie van pakketten moet het voor de detaillist duidelijk zijn wat de functionaliteiten inhouden en wat hij/zij ermee kan. Aanvullend zou volgens de leveranciers een inleiding tot winkelautomatisering (voor- en nadelen; benodigdheden) deel moeten uitmaken van de portal.

Hoewel het een hogere betrouwbaarheid zou opleveren is het niet haalbaar om aanstaande gebruikers van Kassakiezer.nl te belasten met de selectie en/of weging van alle mogelijke (ruim 800) POS-functionaliteiten. Het HBD is momenteel bezig met het ontwikkelen van het achterliggende zoekalgoritme. De geraadpleegde leveranciers hebben diverse aanbevelingen ingebracht ten aanzien van het selectieproces.
De empirie wijst uit dat 20-30% van de geverifieerde items na demonstratie moet worden bijgesteld. Aangezien er tijdens de bedrijfsbezoeken een selectie (steekproef) wordt genomen uit de totale vragenlijst bestaat de kans dat de niet-getoetste vragen een vergelijkbaar niveau van inconsistenties bevat. Veel leveranciers spraken de wens uit dat de ´demonstratieplicht´ uit oogpunt voor validiteit ook dient te gelden voor latere toetreders.